Een zoektocht naar de drijvende krachten achter succesvolle, duurzame innovaties
In opdracht van de algemene bestuursdienst van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland ontwierp CGCS aan de hand van een update van Aristoteles Deugden een werkconferentie rondom het thema: Deugden en duurzame besluitvorming, een zoektocht naar de drijvende krachten achter succesvolle, duurzame innovaties.
Deugden in het Engels: Virtues. Vir betekent in het Sanskriet ‘held’ of ‘heldendom’ en vermoedelijk is virtue daarvan afgeleid. Virtuoos betekent in het Nederlands meesterlijk, bekwaam, vakkundig of volleerd.
In tijden van onzekerheid en onduidelijkheid zijn deugden onontbeerlijk, aldus Aristoteles. Juist als bestaande structuren en systemen onder crisis verkeren, kan slechts worden teruggevallen op de deugden.
Ons zijn en denken wordt mede-gestructureerd door onze omgeving. Een omgeving met duizenden geschreven en ongeschreven regels. Vaak zonder het zelf ten volle te beseffen zijn we gevangen in gewoontes, structuren en systemen, die het bijna onmogelijk maken om te veranderen. En die echt duurzaam leren en innoveren lastig maken.
We werken met en binnen structuren en systemen die ons zeggen waarop we moeten “sturen”. We structureren om te beheersen, te controleren, om onzekerheden overzichtelijk te maken en rekenschap te kunnen afleggen, voor de inzet van collectieve middelen. We worden “afgerekend”. Er wordt verantwoordelijkheid gedragen en genomen. Koppen moeten rollen als het mis gaat. Dus we worden voorzichtig met het aanpassen van systemen en structuren die ons zekerheid bieden bij bussiness as usual, maar in zekere zin in de weg staan bij duurzame ontwikkeling.
Hoe komen we er dan toch toe, om duurzamer te werken? Wat maakt dat wij toch innovatief gaan denken? Terwijl het wandelen in de mist blijft.
Innovatie klinkt groots en meeslepend. Alles moet anders. Nieuw en beter. Of is innovatie een kleine stap? Een andere manier van kijken? Naar een werk, naar werken en naar jezelf, de organisatie en de maatschappij? Kleine stappen, slim zoeken naar laaghangend fruit?
Innovatie en duurzame ontwikkeling vragen namelijk om los te komen van de systemen en structuren en ruimte voor leren. Het creëren van een entourage waarin serendipiteit kan ontstaan. En waarin collectief denkvermogen wordt aangesproken. Waarin sommige regels met voeten getreden moeten worden en creatieve bypasses van het systeem noodzakelijk zijn. En om dat te ‘mogen’ is collectief richtingsgevoel nodig.
Hoe komen we bij collectief richtingsgevoel? Hoe kunnen we de kracht van de zwerm, de collectieve intelligentie ontsluiten? Wat voor een soort leiderschap is daar voor nodig? Hoe maken we echte ruimte voor leren?
Tijd om inzichten te verwerven. Tijd om te bezien welke deugden ons dienen bij het bereiken van deze machtige doelen. Tijd om de deugden in een eigentijds perspectief te plaatsen en er mee te experimenteren.
Wijsheid, moed, realiteitszin en betrokkenheid. Houvast voor helden. Helden die wandelen in de mist.
NL 
EN